HISTORIA I OKOLICE

1985 / 35 LAT TEMU/W Puszczykowie pod Poznaniem zmarł Arkady Fiedler, podróżnik, pisarz; uczestnik Powstania Wielkopolskiego, żołnierz POW, w czasie II wojny światowej w Polskich Siłach Zbrojnych na Zachodzie; autor ponad 30 książek m.in. „Dywizjonu 303”, „Ryby śpiewają w Ukajali” i „Kanady pachnącej żywicą”. 1849 – Wiosna Ludów: cesarz Austrii Franciszek Józef I rozwiązał Sejm Ustawodawczy. Jednocześnie ogłoszono konstytucję oktrojowaną przez cesarza, antydatowaną na 4 marca tzw. konstytucję marcową, która nigdy nie weszła w życie.

2008 / 12 LAT TEMU/W Warszawie zmarł Gustaw Holoubek, aktor, reżyser, ikona polskiego teatru; od 1996 r. dyrektor artystyczny warszawskiego Teatru Ateneum; jedną z największych jego ról była kreacja Gustawa-Konrada w „Dziadach” w reż. Kazimierza Dejmka (1967) w Teatrze Narodowym; wystąpił m.in. w filmach „Pętla”, „Gangsterzy i filantropii”, „Prawo i pięść”, „Marysia i Napoleon”, „Sanatorium pod Klepsydrą”, „Lawa”, a także serialu „Królewskie sny” oraz ekranizacji „Mistrza i Małgorzaty”. 1645 – Wojna trzydziestoletnia: zwycięstwo wojsk szwedzkich nad niemieckimi w bitwie pod Jankowem koło Pragi.

1616 – Dzieło Mikołaja Kopernika De revolutionibus orbium coelestium (O obrotach sfer niebieskich) trafiło na kościelny indeks ksiąg zakazanych. 2002 / 18 LAT TEMU/W Warszawie zmarł Stanisław Jankowski, „Agaton”, cichociemny, oficer AK, uczestnik Powstania Warszawskiego; po wojnie pracownik Biura Odbudowy Stolicy, współautor planu generalnego zagospodarowania przestrzennego Warszawy, m.in. Trasy W-Z i MDM; autor wspomnień „Z fałszywym ausweisem w prawdziwej Warszawie”.

Antonio Lucio Vivaldi zwany Il Prete Rosso, pol. „Rudy Ksiądz” (ur. 4 marca 1678 w Wenecji, zm. 28 lipca 1741 w Wiedniu) – włoski duchowny rzymskokatolicki, skrzypek i kompozytor. Uznawany jest za jednego z najwybitniejszych kompozytorów epoki baroku[ 1940 / 80 LAT TEMU/Na wniosek szefa NKWD Ławrientija Berii Biuro Polityczne KC WKP(b) podjęło uchwałę o rozstrzelaniu polskich oficerów więzionych w obozach na terenie Związku Sowieckiego oraz polskich więźniów przetrzymywanych przez NKWD na obszarze przedwojennych wschodnich województw Rzeczypospolitej; w wyniku tej decyzji zgładzono około 22 tys. obywateli polskich.

1613 – Michał I Romanow został wybrany przez Sobór Ziemski na cara Rosji (według kalendarza gregoriańskiego). 1875 / 145 LAT TEMU/W Zalesiu Wielkim koło Gostynia urodził się Cyryl Ratajski, adwokat, prezydent Poznania (1922–1924, 1925–1934), minister spraw wewnętrznych (1924–1925); w czasie II wojny światowej Delegat Rządu na Kraj (1940–1942).

1980 / 40 LAT TEMU/W Warszawie zmarł Jarosław Iwaszkiewicz, poeta, prozaik, dramatopisarz, tłumacz i eseista; współtwórca poetyckiej grupy Skamander, autor m.in. powieści „Sława i chwała”, „Czerwone tarcze”, „Kochankowie z Marony”, opowiadań „Panny z Wilka”, „Brzezina” oraz licznych wierszy, listów, wspomnień i biografii muzyków. W PRL wieloletni prezes Związku Literatów Polskich. 1901 – Kongres USA przyjął poprawkę zgłoszoną przez senatora Orville’a Hitchcoca Platta, w myśl której wojska amerykańskie mogłyby interweniować na Kubie w razie podjęcia przez rząd kubański kursu politycznego, który byłby niezgodny z interesem USA.

Marzec – trzeci miesiąc w roku, według kalendarza gregoriańskiego, ma 31 dni. Nazwa miesiąca pochodzi od łacińskiej nazwy Martius (‘miesiąc Marsa’; zobacz: kalendarz rzymski). Od niej wywodzi się większość nazw tego miesiąca w językach europejskich. Staropolska nazwa marca to brzezień[a]. Inna nazwa, obecnie niespotykana, to kazidroga 1945 / 75 LAT TEMU/Pod Borujskiem, podczas walk o przełamanie Wału Pomorskiego, 1. Warszawska Samodzielna Brygada Kawalerii przeprowadziła udaną szarżę na niemieckie pozycje. 1382 – W Paryżu wybuchło powstanie wywołane podniesieniem podatków.